Kustosze pamięci odchodzą. Generał Elżbieta Zawacka ps. "Zo"
W Toruniu zmarła po długiej chorobie prof. gen. Elżbieta Zawacka, "Zo" - wybitna działaczka niepodległościowa, jedyna kobieta wśród cichociemnych podczas II wojny światowej.
Cichociemni
Cichociemni – Było ich tylko 316, wśród nich jedna kobieta.Elżbieta Zawacka ps. "Zo"
Elżbieta Zawacka miała 99 lat, 20 marca skończyłaby 100.
Prof. Elżbieta Zawacka była drugą - po Marii Wittek - kobietą w polskiej armii ze stopniem generała. 13 czerwca 2006 r. w Ratuszu Staromiejskim odebrała akt nadania przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego stopnia generała brygady.
Urodziła się 19 marca 1909 r. w Toruniu. Studiowała matematykę na Uniwersytecie Poznańskim. Po ukończeniu studiów pracowała jako nauczycielka. W 1930 r. zaangażowała się w działalność Przysposobienia Wojskowego Kobiet, będąc najpierw instruktorką, a później komendantką w Regionie Śląskim.
We wrześniu 1939 r. była żołnierzem Kobiecego Batalionu Pomocniczej Służby Kobiet, walczyła w obronie Lwowa. Później pod pseudonimem "Zelma" działała w konspiracji na Śląsku - w Służbie Zwycięstwu Polski i Związku Walki Zbrojnej.
Po koniec 1940 r. Zawacka została przeniesiona do Warszawy w charakterze kurierki. Działając pod pseudonimem "Zo", stała się prawdziwą legendą Armii Krajowej. Przeszło sto razy przekraczała granice, przenosząc na Zachód wiadomości i meldunki.
Jej najsłynniejsza misja, trwająca od lutego do maja 1943 r., wiodła przez Niemcy, Francję, Andorę, Hiszpanię i Gibraltar do Anglii. W Londynie zdała gen. Władysławowi Sikorskiemu relację z sytuacji w okupowanym kraju.
"Zo" do Polski wróciła w nocy z 9 na 10 września 1943 r. samolotem i lądowała na spadochronie, zyskując sławę jedynej cichociemnej.
W czasie konspiracyjnej pracy "Zo" wielokrotnie unikała aresztowania. M. in. pod Warszawą wyskoczyła w biegu z pociągu, aby nie dać się złapać gestapowcom, którzy śledzili ją od Krakowa.
Zawacka zajmowała się też szkoleniem kurierów. Była zastępcą szefa "Zagrody" - Działu Łączności Zagranicznej Oddziału V Sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej. W czasie powstania pracowała w szefostwie Wojskowej Służby Kobiet KG AK.
Konspiracyjną działalność prowadziła również po upadku powstania warszawskiego. Z Krakowa kierowała szlakami zachodnimi, prowadzącymi do bazy w Szwajcarii.
- Uchodziła za człowieka ostrego i wymagającego od innych, ale najbardziej od samej siebie. Jej oddanie służbie graniczyło z fanatyzmem - wspominał Zawacką po latach Jan Nowak Jeziorański.
Po zakończeniu wojny ukończyła studium pedagogiki społecznej. W latach 1946-48 była inspektorką w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, a później była nauczycielką w Łodzi, Toruniu i Olsztynie.
W 1951 r. została fałszywie oskarżona o szpiegostwo i skazana na 10 lat więzienia, ale wyszła na wolność w 1955 r.
Później Zawacka powróciła do pracy w szkole w Sierpcu i Toruniu. Po uzyskaniu w 1965 r. doktoratu nauk humanistycznych pracowała jako adiunkt, a od habilitacji w 1972 r. - jako docent andragoniki Uniwersytetu Gdańskiego.
W 1975 r. wróciła do rodzinnego Torunia, gdzie podjęła pracę na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika jako kierownik Zakładu Andragoniki. Na uczelni pracowała do czasu likwidacji zakładu w 1978 r. W 1995 r. została profesorem nauk humanistycznych.
W latach osiemdziesiątych związała się ze środowiskiem "Solidarności", zakładając koło kombatantów AK przy Komisji Krajowej. Działała w Zrzeszeniu Kaszubsko-Pomorskim i współtworzyła Światowy Związek Żołnierzy AK.
Od lat sześćdziesiątych gromadziła materiały do dziejów Armii Krajowej. W 1990 r. doprowadziła do powołania Fundacji Archiwum Pomorskie Armii Krajowej w Toruniu. Fundacja gromadzi dokumenty i relacje, a także organizuje konferencje, zjazdy naukowe i wydaje publikacje dokumentujące udział Pomorza w walce o niepodległość oraz dzieje wojennej służby kobiet.
Zawacka została odznaczona Krzyżem Virtuti Militari i pięciokrotnie Krzyżem Walecznych. W 1995 r. otrzymała Order Orła Białego. W 2006 r. - została mianowana generałem brygady (od 1944 r. była majorem, od 1990 r. - podpułkownikiem, a od 1996 r. - pułkownikiem). Od 1992 r. jest honorowym obywatelem Torunia.
- Maryla - blog
- Zaloguj się lub utwórz konto, by odpowiadać
21 komentarzy
1. Spieszmy sie kochac
Bo niestety szybko odchodza. Wspaniala postac, przepiekny zyciorys i bezcenne zaslugi.Nie znam francuskiego, napisze fonetycznie-se lavi. Pozdrawiam Stefan /notke czytalem wczesniej na salonie/
W polityce NIET SENTIMENTOW. No Excuse.
2. zwiastun CICHOCIEMNI
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
3. Elżbieta Zawacka "Zo" nie żyje
10.1.Warszawa - W Toruniu zmarła w sobotę po długiej chorobie prof. gen. Elżbieta Zawacka "Zo" - wybitna działaczka niepodległościowa, jedyna kobieta wśród cichociemnych podczas II wojny światowej - poinformowała PAP Izabela Kuczyńska, jej wieloletnia współpracownica.
Odeszła wielka postac.
Cześć Jej Pamięci!
"Ogół nie umie powiedzieć, czego chce, ale wie, czego nie chce" Henryk Sienkiewicz
4. Cześć Jej pamięci!
Odchodzą starzy bohaterowie - nadchodzą nowi: Tewje Bielski & Brothers.
Koniec świata!
___________________________________________________________
"Jeśli ludzie występni zjednoczą się ze sobą, tworząc siłę, to ludzie uczciwi powinni zrobić to samo. Przecież to takie proste".
(L.Tołstoj - Wojna i pokój)
5. Oj,Freeman48, że też przeszło Panu przez pióro takie zestawienie
przepraszam, że dokuczam.
Zauważyłeś jaką przyjemną twarz miała śp.Pani Generał?
Taką czystą i promienną.
Miałam okazję słuchać kiedyś jej wspomnień, opowiadała je w sposób bezpretensjonalny, tak jakby NIC nadzwyczajnego nie zrobiła w życiu. Przypomniała mi się wówczas Inka, która umierała ze słowami: postąpiłam jak należy.
Całe życie Pani Generał przebiegło "jak należy". Módlmy się, byśmy chociaż minimalnie żyli godnie, tak jak Ona.
Są w życiu rzeczy ważniejsze, niż samo życie.
/-/ J.Piłsudski
6. Ja myślę,
że to jest cecha charakterystyczna pokolenia naszych ojców (Twoich, być może, dziadków :))których postawa kształtowała się w walce o odzyskanie niepodległości i jej utrzymanie. Spoić trzy zabory w jedno państwo i w ciągu 20 lat wynieść je do poziomu europejskiego - to wymagało prawdziwego bohaterstwa i patriotyzmu. Jak mówił J. Piłsudski: "Całe życie walczyłem o znaczenie tego, co się zwie imponderabilia, jak: honor, cnota, męstwo i w ogóle siły wewnętrzne człowieka, a nie dla starania o korzyści własne czy swego najbliższego otoczenia." Tacy byli weterani z 1920 roku, z AK, WiN-u, taka była "Zo". Którzy z nich "dorobili się" zaszczytów i majątków dzięki swojej działalności? A popatrz teraz na dzisiejsze okrągłostołowe "ałtorytety" z "Solidarności", te Bolki, borsuki, Lisy, Frasyniuki...
Nie chcę być ordynarny, ale jak ich widzę, to przychodzi mi na myśl wkładanie polskiej flagi w g...o, oraz słowa o. Rydzyka, żeby nie mylić szamba z perfumerią. Sorry....
___________________________________________________________
"Jeśli ludzie występni zjednoczą się ze sobą, tworząc siłę, to ludzie uczciwi powinni zrobić to samo. Przecież to takie proste".
(L.Tołstoj - Wojna i pokój)
7. Wiele kobiet nieprzeciętnych mieliśmy w naszej Histori
Dlatego powinniśmy być szczęśliwi , dochodzić do euforii
Tymczasem gdy one odchodzą na wieczny spoczynek
Wiadomo ,że czyniły niejeden dla Kraju uczynek
Smutno się robi, że odchodzą dziwnie zapomniane
A rządzący mają na duszy wielką ranę
Która ich będzie męczyć do samego końca
Bo każdy taki służy za złego ,gońca
Modlitwa nam pozostaje, za tych kobiet dusze
By były u Boga i miały kusze
Którymi będą strzelać na Ziemię czystą Miłością
By Polska zajaśniała i błyszczała prawdziwą wolnością
Pozdrawiam cieplutko:))
8. Młodzi interesują się naszą historią
Dwa lata po śmierci gen. Elżbiety Zawackiej jej zapał dokumentowania
historii udziela się młodzieży startującej w konkursie jej imienia. I
ma zaskakujące efekty
Fot. Robert Górecki / Agencja Gazeta
Elżbiety Zawackiej, który organizuje Urząd Marszałkowski. Jego ideą nie
jest proste upamiętnienie legendarnej kurierki Armii Krajowej, jedynej
kobiety wśród ciechociemnych i jednej z zaledwie dwóch Polek
awansowanych na stopień generała brygady. Organizatorom chodzi przede
wszystkim o kontynuowanie dzieła Zawackiej, która była nie tylko
żołnierzem, ale też niestrudzoną archiwistką wojennych dokonań
kobiet-żołnierzy. Będąc w podeszłym wieku i straciwszy w wyniku szykan
komunistycznych władz posadę na UMK,
generał zaczęła opracowywać teczki towarzyszek broni z AK. Potem zajęła
się też gromadzeniem wiadomości o Polkach walczących również w innych
formacjach. Tak powstało największe i jedyne niepubliczne archiwum
historyczne w Polsce. Dziś zarządza nim Fundacja gen. Elżbiety
Zawackiej, którą po śmierci założycielki w 2009 r. prowadzi jej krewna Dorota Zawacka-Wakarecy.
Fundacja jest wpółorganizatorem konkursu, podobnie jak toruńska
Biblioteka Pedagogiczna nazwana imieniem generał. Rywalizacja ma
zachęcić młodzież do poznawania historii regionu. Nie wystarczy jednak w
pracy streścić już istniejącej książki, lecz trzeba samemu dotrzeć do
źródeł. Może nim być relacja dziadka, archiwalne zdjęcia znalezione u
babci. W tym roku na konkurs wpłynęło aż 75 prac: 56 od gimnazjalistów i
19 od uczniów szkół ponadgimnazjalnych. - Ich poziom jest wręcz
zaskakująco wysoki - mówi znany toruński historyk prof. Wojciech Polak,
juror konkursu. - W ubiegłym roku eseje były bardzo dobre, ale teraz są
jeszcze lepsze. Prace są znakomicie napisane, tematy poważne i
przemyślane.
Prof. Polak podkreśla, że najważniejsze jest to, że młodzi w
swojej pracy nie idą na skróty i są bardzo kreatywni. Nie kompilują już
dostępnych źródeł, ale sami je znajdują. - Wyciągają z zakamarków
zdjęcia i dokumenty, prowadzą wywiady - opowiada historyk. - I dzięki
temu wnoszą coś nowego do naszego stanu badań. Każda nowa relacja to
przecież małą cegiełka budująca naszą historyczną wiedzę. Niektóre prace
naprawdę mają wartość naukową.
Jurorów czekało w tym
roku zaskoczenie. Kiedy przyznali już nagrody i rozkodowali prace,
których autorzy do tego momentu pozostawali anonimowi, okazało się, że
kategorię dla gimnazjalistów wygrał ten sam uczeń, co przed rokiem.
Prof. Wojciech Polak przyznaje, że złapał się za głowę, gdyż był to
Michał Polak z toruńskiego Społecznego Gimnazjum Językowego (jego
nauczycielką-opiekunką jest Karolina Szostak-Lubomska). - Rok temu
tłumaczyłem się, że to nie moja rodzina, że nawet nie znam tego młodego
człowieka - śmieje się juror. - Teraz nie mogę powiedzieć, że go nie
znam, bo poznaliśmy się podczas ubiegłorocznego wręczenia nagród.
Gimnazjalista napisał pracę o Janinie Awgulowej, założycielce
toruńskiego teatrzyku dla dzieci Zaczarowany Świat. Wśród uczniów szkół
ponadgimnazjalnych nie przyznano pierwszej nagrody. Drugie miejsce zajął
Maciej Senska (opiekunką była Danuta Kopińska-Kołowacik) z I Liceum
Ogólnokształcącego w Bydgoszczy, który napisał esej "Tadeusz" o
wojennych losach Tadeusza Centka z Bydgoszczy.
Pierwsze
miejsce zostanie nagrodzone 3 tys. zł, drugie 2 tysiącami, trzecie -
tysiącem. Wyróżnienia (od tysiąca do 2 tys. zł) trafią także do
nauczycieli - opiekunów autorów zwycięskich prac. Uroczystość
uhonorowania laureatów odbędzie się w piątek.
Organizatorzy cieszą się, że zainteresowanie konkursem oraz jego poziom
pokazują, że młodych udało się zarazić historyczną pasją gen. Zawackiej.
- Myślę, że byłaby zadowolona, widząc to wszystko - mówi prof. Polak. -
Sądzę, że o to właśnie jej chodziło: żeby korzystać ze źródeł, póki
jeszcze je mamy.
Więcej... http://torun.gazeta.pl/torun/1,35576,9275016,Mlodzi_interesuja_sie_nasza_historia.html#ixzz1GsuJGFVy
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
9. Do Pani Maryli,
Szanowna Pani Marylo,
Wieczna cześć i chwała Pani generał Elżbiecie Zawackiej "ZO"
Wyrazy szacuku
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
10. Do Pani Maryli,
Szanowna Pani Marylo.
Śpieszmy się
Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzązostaną po nich buty i telefon głuchytylko co nieważne jak krowa się wlecze najważniejsze tak prędkie że nagle się staje potem cisza normalna więc całkiem nieznośna jak czystość urodzona najprościej z rozpaczykiedy myślimy o kimś zostając bez niego
Nie bądź pewny że czas masz bo pewność niepewna zabiera nam wrażliwość tak jak każde szczęścieprzychodzi jednocześnie jak patos i humor jak dwie namiętności wciąż słabsze od jednej tak szybko stąd odchodzą jak drozd milkną w lipcu jak dzwięk troche niezgrabny lub jak suchy ukłon żeby widziec naprawde zamykają oczychociaż większym ryzykiem rodzić się niż umrzec kochamy wciąż za mało i stale za późno
Nie pisz o tym zbyt często lecz pisz raz na zawsze a bedziesz tak jak delfin łagodny i mocny
Śpieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodząi ci co nie odchodzą nie zawsze powrócąi nigdy nie wiadomo mówiac o miłosci czy pierwsza jest ostatnią czy ostatnia pierwszą
ks. Jan Twardowski
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz
11. Szanowny Panie Michale
bardzo dziękuję za uzupełnienie notki.
Pani Generał "Zo" żyje wciąż, dopóki żyje w naszej pamięci. I będzie żyła długo, bo zdążyła wychować godnych następców - młodych Polaków.
Pozdrawiam serdecznie
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
12. 104 rocznica urodzin gen.
104 rocznica urodzin gen. Elżbiety Zawackiej
Dziś przypada 104. rocznica urodzin gen. Elżbiety Zawackiej,
wybitnej Polki, patriotki która zasłużyła się Ojczyźnie podczas II Wojny
Światowej, jako legendarna konspiratorka i kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej.
Generał Elżbieta Zawacka urodziła się w Toruniu 19 marca 1909 roku.
Jest Honorową Obywatelką miasta Torunia. Była wybitnym naukowcem,
profesorem UMK. Podczas II Wojny Światowej działała w Armii Krajowej
jako kurierka i konspiratorka. Jedna z nielicznych kobiet w historii
Polski, która otrzymała stopień generała. Jedyna kobieta wśród
Cichociemnych. Była uczestniczką Powstania Warszawskiego. W czasie PRL
była więźniem politycznym.
Jej imię noszą: toruńska Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej,
Biblioteka Pedagogiczna przy ul. Dąbrowskiego oraz trzy toruńskie
szkoły: Zespół Szkół Ekonomicznych przy ul. Grunwaldzkiej, Szkoła
Podstawowa nr 27 w Kaszczorku i Gimnazjum nr 2 przy ul. Pająkowskiego.
Jest też patronką Szkoły Podoficerskiej Wojsk Lądowych w Zegrzu. Jako
legendarna kurierka AK została też upamiętniona wśród głównych bohaterów
ekspozycji Muzeum Powstania Warszawskiego. Zgodnie z deklaracją Rady
Miasta Torunia Jej imię będzie też nosił powstający nowy most drogowy
przez Wisłę.
Udział w tych uroczystościach jest daniem Polsce czegoś od siebie –
twierdzi prof. Wojciech Polak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Jest to forma okazania wdzięczności Pani Generał i także forma
pokazania młodemu pokoleniu, że była to osoba, którą warto naśladować.
Polska zawsze wymagała ofiar i poświęcenia. Dzisiaj może nie tak
wielkiego poświęcenia jak wtedy, ale z drugiej strony powinniśmy być
zawsze gotowi, żeby coś Polsce oddawać. Myślę, że udział w takich
uroczystościach powinien być dla nas pewną ważną lekcją patriotyzmu – powiedział prof. Wojciech Polak.
Zdaniem rzecznik prezydenta Torunia to okazja przede wszystkim
dla młodych ludzi, którzy będą mogli poznać historię poprzez
przybliżenie sylwetki wybitnej mieszkanki Torunia.
- Należ przypominać młodym ludziom sylwetki wybitnych osób, wybitnych
Polaków, którzy tworzą naszą historię i zachęcać ich do zgłębiania
postaw patriotycznych, bo na pewno zwłaszcza młodym ludziom jest to
potrzebne w dzisiejszych czasach, żeby krzewić w nich poczucie
patriotyzmu i przynależności do swojej narodowości – powiedziała Aleksandra Iżycka.
Uroczystości z okazji 104. rocznicy urodzin Elżbiety Zawackiej organizują:
Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, Departament Edukacji Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Wojewódzka
Biblioteka Pedagogiczna im. prof. Elżbiety Zawackiej
Program uroczystości:
9.00 – Złożenie kwiatów na grobie śp. gen.bryg. prof. Elżbiety Zawackiej (Cmentarz św. Jerzego, ul. Gałczyńskiego 41 w Toruniu)
10.00-10.15 – Powitanie gości (Sala Wielka Dworu Artusa w Toruniu, Rynek Staromiejski 6)
10.15-10.30 – Prezentacja multimedialna przedstawiająca sylwetkę generał Elżbiety Zawackiej
10.30-11.30 – Wręczenie nagród laureatom i dyplomów
wyróżnionym w V edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen.bryg. Elżbiety
Zawackiej “Oni tworzyli historię”
11.30-12.10 Poczęstunek
12.10-13.10 Spektakl “Elisabeth Watson cichociemna”, występuje: Teresa Stępień-Nowicka.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
13. Hallmann - Zo - Cichociemność
Hallmann - Zo - Przed burzą
Elżbieta Zawacka - Miałam szczęśliwe życie
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
14. „Cichociemni. Elita polskiej
„Cichociemni. Elita polskiej dywersji”, Wyd. Znak.
Opowieść o żołnierzach – Cichociemnych.
Z pośród kilku tysięcy ochotników wybrano kilkuset, najlepszych z najlepszych. Między 15 lutego 1941 a 26 grudnia 1944r. do Kraju zrzucono 344 żołnierzy. Świetnie wyszkoleni służyli Polsce, najlepiej jak potrafili, kierując się dewizą: Wywalcz Polsce wolność lub zgiń. Po wojnie…stali się Żołnierzami Wyklętymi. Mieliśmy o nich zapomnieć, nie wiedzieć…
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
15. Kobieta generał.
Kobieta generał. Emisja w TVP2. Realizacja Wojciech Barczak
Z okazji 100. rocznicy urodzin gen Elżbiety Zawadzkiej, w kościele Garnizonowym została odsłonięta tablica pamiątkowa.
Elzbieta Zawacka
Kobieta Generał Brygady, jedna z dwóch w Wojsku Polskim. Elżbieta Zawacka, ps. "Zo", "Zelma", "Sulica" ur. 19 marca 1909 w Toruniu, zm. 10 stycznia 2009 kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, jedyna spośród 15 kobiet, która pomyślnie przeszła trening cichociemnych i która służyła w ich szeregach, emerytowana profesor doktor habilitowana Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, druga Polka w historii Wojska Polskiego awansowana na stopień generała brygady. Dama Orderu Orła Białego.
Pani generał „Zo” – jedyna cichociemna
http://www.rp.pl/artykul/9161,108764-Pani-general--Zo----jedyna-cichocie...
„Średniego wzrostu, blondynka o niebieskich oczach miała w sobie coś męskiego” – pisał o niej Jan Nowak-Jeziorański. Elżbieta Zawacka pseudonim Zo lub Zelma – kurierka Komendy Głównej AK i jedyna kobieta wśród cichociemnych obchodzi dziś 99. urodziny.
Jej przygoda z wojskiem zaczęła się jeszcze przed wojną, tuż po ukończeniu studiów matematycznych, kiedy nie tylko pracowała jako nauczycielka, ale też udzielała się społecznie jako instruktor Przysposobienia Wojskowego Kobiet. Brała udział w kampanii wrześniowej, a w czasie okupacji wstąpiła do Służby Zwycięstwu Polski, by pod koniec 1940 roku otrzymać przydział do Wydziału Łączności Zagranicznej Komendy Głównej AK. „Nawet w konspiracji, gdzie panuje anonimość, »Zo« stała się postacią legendarną (...) Uchodziła za człowieka ostrego i wymagającego od innych, ale najbardziej od samej siebie. Jej oddanie służbie graniczyło z fanatyzmem” – pisał w swej książce „Kurier z Warszawy” Nowak-Jeziorański.
Podczas wojny ponad 100 razy przekraczała granice III Rzeszy, przewożąc tajne dokumenty i informacje. Wyskakiwała z jadącego pociągu w ucieczce przed gestapo, podróżowała ukryta w zbiorniku wodnym lokomotywy, przedzierała się przez śniegi Pirenejów. Jednak swój najsłynniejszy rajd odbyła w 1943 roku jako emisariuszka gen. Stefana Grota-Roweckiego: przez Niemcy, Austrię, Francję, Hiszpanię i Gibraltar do sztabu gen. Sikorskiego w Londynie. Mikrofilmy zawierające poufne maszynopisy przewoziła wtedy w zapalniczce i w kluczach.
W czasie pobytu w Londynie skutecznie zabiegała o możliwość mianowania kobiet żołnierzy na stopnie oficerskie. Do okupowanego kraju wróciła 10 września 1943 r. zrzucona na spadochronie jako – jedyna w historii – kobieta cichociemna. Uczestniczyła w powstaniu warszawskim, dosłużyła się najpierw stopnia kapitana, a potem majora Wojska Polskiego.
Po wojnie działała w antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość, za co na początku lat 50. została aresztowana przez UB. Pod zarzutem szpiegostwa przesiedziała w więzieniu cztery lata. Po 1989 roku otrzymała wszystkie chyba najważniejsze państwowe odznaczenia, w tym Order Orła Białego. Przed rokiem, jako druga kobieta w historii Wojska Polskiego, została awansowana przez prezydenta Kaczyńskiego na stopień generała brygady. Dziś Elżbieta Zawacka mieszka w Toruniu. Jej wspomnienia zostały nagrane przez Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie także można ich wysłuchać.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
16. dopóki pamięć trwa...
Konferencja naukowa „Represje komunistyczne
wobec Polek zaangażowanych w działalność niepodległościową w latach
1939-1956” – Toruń, 14 listopada 2013
Fundacja
Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu oraz Instytut Pamięci Narodowej zapraszają
na 23. konferencję naukową „Represje komunistyczne wobec Polek zaangażowanych w
działalność niepodległościową w latach 1939–1956", organizowaną dla
uczczenia Święta Niepodległości.
Obrady odbędą się dnia 14 listopada
2013 r. w Sali Wielkiej Dworu Artusa w Toruniu (Rynek Staromiejski 6).
Serdecznie zapraszamy.
PROGRAM
9.00 –
Uroczyste złożenie kwiatów na grobie śp. gen. Elżbiety Zawackiej (cmentarz św.
Jerzego, ul. Gałczyńskiego)
9.30 –
Otwarcie sesji – senator Jan Wyrowiński (Przewodniczący Rady Fundacji Generał
Elżbiety Zawackiej)
9.40–11.40
– Referaty i komunikaty – obradom przewodniczą: dr hab. Mirosław Golon (UMK
Toruń/IPN Gdańsk) i Katarzyna Minczykowska (FGEZ/UMK Toruń)
Weber („Rzeczpospolita", „Infor", „Rytm", Warszawa) – Emilia Malessa
„Mira" „Pani Maria" (1909 – 1949). Wybawieniem jest śmierć
11.40–12.00
– Przerwa kawowa
12.00–14.30
– Referaty i komunikaty
Piątek (Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Warszawa), dr Dominika
Siemińska (FGEZ Toruń) – Polki – ofiary represji komunistycznych na
ukraińskiej liście katyńskiej w świetle źródeł archiwalnych i
archeologicznych
14.30–14.50
– dyskusja
14.50–15.50
– przerwa
15.50–17.50
– Referaty i komunikaty
Zdzisław Jeziorski (Uniwersytet Medyczny Łódź) – Represje komunistyczne
wobec żeńskiego konspiracyjnego personelu medycznego w latach wojny i po
wojnie
Marek Jedynak (IPN Kielce) – Represje wobec kobiet współdziałających z
poakowskimi oddziałami Mariana Sowy „Marynarza" i Aleksandra Życińskiego
„Wilczura"
wobec kobiet działających w Inspektoracie IV Narodowego Zjednoczenia
Wojskowego w Sandomierzu
17.50–18.20
– dyskusja i podsumowanie obrad
Załączniki do strony
Rozmiar pliku: 2.1 MB
http://ipn.gov.pl/aktualnosci/2013/gdansk/konferencja-naukowa-represje-k...
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
17. Inicjatywa Obywatelska- Park
w angielskiej wsi Tempsford, w hrabstwie Bedfordshire książę Charles
odsłonił pomnik upamiętniający kobiety działające w tajnych służbach.
Wśród nazwisk tam umieszczonych znalazła się Polka, cichociemna, gen.
bryg. prof. Elżbieta Zawacka.
Cześć Jej Pamięci!
Prince
Charles has unveiled a monument to female secret agents of WWII this
week -- and one of those secret agents is Poland's legendary Elżbieta
Zawacka.
Hers is the last name on the
alphabetical list memorialized on the monument; her nom de guerre was
"Zo." A university professor and scouts instructor, she became a special
agent and freedom fighter during World War II; as a Brigadier General
of the Polish Army, she was the only female in the Cichociemni -- an
elite special forces Polish paratrooper brigade.
Here's how she (and other female special agents) are described in
“Station 43—Audley End House and SOE’s Polish Section" by Ian Valentine:
“Trained by SOE at Station 43, she [‘Zo’] was the only woman to
parachute back into Poland… Zawacka jumped into Poland, aged 34, on 9
September 1943... Under arduous conditions she and other couriers
carried information intended for the Polish Commander-in-Chief in
London. The information they carried was incredible in its diversity and
included intelligence concerning U-boats in the Baltic, German troop
movements, V-1 jets and V-2 rockets, Auschwitz, photographs for forged
documents, escape routes, German industry, munitions factories, sabotage
information and plans of enemy aircraft and armour, the Jewish
ghettoes, cooperation with the Resistance in Hungary and Germany,
extermination of Poles and Jews, particularly in the parts annexed by
the Reich.”
PHOTOS:
Left: Prince Charles at the monument Dedication Ceremony in Tempsford,
Bedfordshire, Dec. 3, 2013;
Right: Brig. Gen. Elżbieta Zawacka, "Zo," Polish Home Army + Cichociemni
legend
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
18. W Toruniu otwarto nowy most
W Toruniu otwarto nowy most drogowy przez Wisłę
Przeprawa długości 540 m nosi imię gen. Elżbiety Zawackiej, legendarnej
kurierki AK i jedynej kobiety "cichociemnej".
Największy most łukowy w Polsce już otwarty
Zawackiej, legendarnej kurierki AK, jedynej "cichociemnej".
zobacz więcej »
M.Matuszak/Nasz Dziennik
Most im. gen. Elżbiety Zawackiej w Toruniu
Nowy most drogowy przez Wisłę otwarto w
Toruniu. Przeprawa długości 540 m nosi imię gen. Elżbiety Zawackiej,
legendarnej kurierki AK i jedynej kobiety cichociemnej.
Prezydent Torunia Michał Zaleski podkreślił, że nowy most nie tylko
zmienia ruch drogowy w mieście, ale też otwiera drogę do rozwoju
inwestycyjnego lewobrzeżnej części Torunia.
W czasie uroczystości otwarcia mostu, na jednym z jego przęseł odsłonięto płaskorzeźbę przedstawiającą gen. Zawacką.
– Chciałbym złożyć podziękowanie za wybór tak ważnej patronki. Jestem
przekonany, że jest to wyraz szacunku dla jednej z najbardziej
niezwykłych mieszkanek Torunia. Jest to także wybór wartości, które
towarzyszyły pani generał, wartości, którym świadczyła całym swoim
życiem, począwszy od pracy dydaktycznej i społecznej w II
Rzeczypospolitej, służby w konspiracji wojennej i powojennej, poprzez
postawę w czasie prześladowań, pracę dydaktyczną, zaangażowanie w
"Solidarność" i niezwykłą aktywność społeczną już w III Rzeczpospolitej –
powiedział prezes IPN Łukasz Kamiński.
Stalowy most ma dwa przęsła łukowe po 270 m długości każde, wsparte
na jednej podporze na środku rzeki. Przeprawa o szerokości 30 m ma dwie
jezdnie, każda ma dwa pasy ruchu. Z jednej strony mostu zbudowano
chodnik dla pieszych, a z drugiej – ścieżkę rowerową. Cała trasa mostowa
wraz z dojazdami ma 4,1 km długości.
W trakcie budowy najbardziej skomplikowaną operacją był transport z
brzegu przęseł łukowych, z których każdy ma 270 m długości, 50 m
wysokości i waży 2,75 tys. t.
Stalowe łuki, wsparte na wieżach montażowych znajdujących się na
dwóch barkach, były po kolei transportowane z przybrzeżnych doków w
pobliże podpór przęseł mostu, które znajdują się na brzegu i na
sztucznej wyspie na środku rzeki. Skomplikowana operacja była prowadzona
z wielką precyzją i bardzo powoli, aby nie doszło do przewrócenia się
potężnej konstrukcji. W następnym etapie łuki montowano na przęsłach.
Najpierw konstrukcje podnoszono przy pomocy urządzeń hydraulicznych na
wysokość kilkunastu metrów i potem osadzono w gniazdach podpór.
Budowa mostu rozpoczęła się w listopadzie 2010 r. Początkowo
inwestycja miała zostać zakończona 4 lipca 2013 r., ale ze względu na
niesprzyjające warunki atmosferyczne i niski stan wody w trakcie budowy
wydłużono okres realizacji przedsięwzięcia.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
19. Cześć Jej pamięci !
Jedna z najdzielniejszych Polek Elżbieta Zawacka zmarła 5 lat temu - 10 stycznia 2009 roku.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
20. Towarzystwo Torunium im.
prof. Elżbieta Zawacka będzie miała swój pomnik. Zawiązał się Komitet
Honorowy budowy postumentu, planowana jest zbiórka funduszy. Odsłonięcie
prawdopodobnie we wrześniu br.
Maryla
------------------------------------------------------
Stowarzyszenie Blogmedia24.pl
- konto bankowe
21. Do Pani Maryli
Dnia 19 marca 2014 r., podczas obchodów 105. rocznicy urodzin Honorowej Obywatelki Torunia. Zawiązał się Komitet Honorowy budowy postumentu, planowana jest zbiórka funduszy na ten cel, a odsłonięcie jest planowane we wrześniu br. Warto przy tym wspomnieć, że upamiętnienie kobiet – żołnierek było życiową misją Elżbiety Zawackiej, która w 2007 r. z własnych funduszy wystawiła w Warszawie pomnik drugiej wielkiej bohaterce czasów wojny Marii Wittek, szefowej Wojskowej Służby Kobiet AK, pierwszej w polskiej historii generał brygady (druga jest właśnie prof. Elżbieta Zawacka; poinformowała o tym jej wieloletnia współpracownica i prezes Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej - Dorota Zawacka-Wakarecy
Uroczystości z okazji 105. rocznicy urodzin Honorowej Obywatelki Torunia tradycyjnie rozpoczęły się od złożenia kwiatów na jej grobie na cmentarzu św. Jerzego.
Sylwetkę zasłużonej torunianki przypomniała Katarzyna Minczykowska-Targowska z Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej na uroczystej sesji w Dworze Artusa.
Ukłony moje najniższe
Michał Stanisław de Zieleśkiewicz